
Σε μία από τις πλέον ταραχώδεις περιόδους της ιστορίας του σύγχρονου κόσμου, η ταχεία επούλωση των πληγών σε όλο το φάσμα της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας των πολιτών και η επάνοδος σε μία πραγματικά αναπτυξιακή τροχιά αποτελούν κορυφαίες πολιτικές προτεραιότητες κάθε οργανωμένου κράτους.
Για την χώρα μας, το στοίχημα της ανάπτυξης φέρνει στο προσκήνιο τον τουρισμό. Παρότι, αποτελεί έναν από τους κλάδους της οικονομίας μας που χτυπήθηκε πιο πολύ κατά την περίοδο της πανδημίας, την περίοδο της κρίσης αναδείχτηκε επίσης και σε έναν από τους πλέον ζωτικής σημασίας για την οικονομική ανάκαμψη παράγοντα.
Κάτω από τις πλέον αντίξοες συνθήκες, επέδειξε μία απαράμιλλη σε διεθνές επίπεδο ανθεκτικότητα, συνεισφέροντας τα μέγιστα στην αύξηση του ΑΕΠ, καταγράφοντας μάλιστα την υψηλότερη εγχώρια επίδοση σε βάθος δεκαετίας ενώ η συμβολή του υπήρξε καθοριστική για την επίτευξη μιας από τις καλύτερες επιδόσεις της Ευρωζώνης σε ό,τι αφορά τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας μας.
Δίχως να έχει εξαντλήσει το πλήρες φάσμα της δυναμικής του, ο ελληνικός τουρισμός αποτελεί έναν αδιαμφισβήτητο φορέα και μοχλό ανάπτυξης. Η νέα αυτή πραγματικότητα στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα σε επίπεδο κεντρικής αλλά και περιφερειακής διοίκησης: είναι αναγκαία η στρατηγική επένδυση στον κλάδο, η επιχείρηση μεταρρυθμίσεων και τομών που θα επισπεύσουν την μετεξέλιξή του και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς του. Με ολοκληρωμένο σχέδιο και κατάλληλες πρωτοβουλίες, που δεν θα στερούνται δημιουργικότητας και καινοτομίας.
Υπό το πρίσμα αυτό, οι ειδικές μορφές τουρισμού, οι ξεχωριστές εμπειρίες που προσφέρει κάθε μέρος της χώρας μας αναδεικνύονται στον πρωταγωνιστή της επόμενης ημέρας. Αυτές θα πρέπει να αποτελέσουν και την αιχμή του δόρατος της συνολικότερης προσπάθειας, που απώτερο σκοπό έχει την ενεργοποίηση όλων των παραγωγικών δυνάμεων του τόπου και την ισόρροπη διάχυση της ανάπτυξης στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας.
Η συγκυρία είναι τόσο ιδανική όσο και μοναδική για την συγκεκριμένη στρατηγική επιλογή. Το δίπτυχο «ήλιος και θάλασσα», στο οποίο έχουμε ούτως ή άλλως ως χώρα ένα φυσικό προνόμιο, ήδη είχε προ πολλού παρουσιάσει σημάδια «κόπωσης», τα εγγενή του όρια και τις αδυναμίες του, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς την βιωσιμότητα ενός τουριστικού μοντέλου που βασίζεται κατ’ αποκλειστικότητα σε αυτό. Η πανδημία επέτεινε αυτό το στοιχείο κάνοντας ακόμη πιο ξεκάθαρα τα όρια ενός τέτοιου τουριστικού μοντέλου και την ανάγκη εμπλουτισμού του. Εμφανίσθηκαν νέες ταξιδιωτικές προτιμήσεις αλλά και μία διαφορετική προσέγγιση σε σχέση με τα κριτήρια τα οποία θα πρέπει να πληροί ο ιδανικός τουριστικός προορισμός: η ασφάλεια και η έμφαση στο γνήσιο των εμπειριών αποτελούν πλέον βασικά κριτήρια για τους ταξιδιώτες.

Το ενδιαφέρον στρέφεται πλέον σε νέες, περισσότερο εξατομικευμένες και λιγότερο μαζικές, μορφές τουριστικής αναψυχής. Τέτοιες που προσφέρουν δυνατές, λιγότερο κοινές και εμπορευματοποιημένες εμπειρίες, μέσα από τις οποίες ο ίδιος ο ταξιδιώτης γνωρίζει τα στοιχεία που συνθέτουν την ταυτότητα του τόπου που επισκέπτεται. Εύλογα αντιλαμβανόμαστε πως πρόκειται για μία ευκαιρία «κομμένη και ραμμένη» για την χώρα μας, έναν χώρο στον οποίο οφείλουμε να αξιώνουμε πρωταγωνιστικό ρόλο. Ξεκινώντας από τον γαστρονομικό τουρισμό και τον οινοτουρισμό, τον καταδυτικό τουρισμό και τον τουρισμό ευεξίας, μέχρι και τον ορεινό τουρισμό και τον αγροτουρισμό, η χώρα μας διαθέτει αμέτρητα συγκριτικά πλεονεκτήματα ικανά να την αναδείξουν σε κορυφαίο τουριστικό προορισμό ειδικού ενδιαφέροντος. Μάλιστα, χωρίς κανέναν περιορισμό ως προς τα κοινά και τις προτιμήσεις στις οποίες μπορεί να απευθυνθεί.
Η συστηματική επένδυση στις ειδικές μορφές τουρισμού αποτελεί κατά συνέπεια καθήκον και στοίχημα το οποίο πρέπει να κερδηθεί. Μέσω αυτών εξαναγκάζεται ο εκσυγχρονισμός αλλά και ο ποιοτικός εμπλουτισμός, ενός από τους πλέον προσοδοφόρους κλάδους για την οικονομία μας. Επιτυγχάνεται δε, μία δικαιότερη και περισσότερη βιώσιμη κατανομή της τουριστικής ανάπτυξης καθόλη την διάρκεια του έτους που αφορά κάθε περιφέρεια της χώρας μας.
Προς τον σκοπό αυτό, το Υπουργείο Τουρισμού ενεργοποιεί το μεγαλύτερο πακέτο αναπτυξιακών προγραμμάτων, το οποίο έχει γίνει διαθέσιμο ποτέ στην χώρα μας. Τόσο το νέο ΕΣΠΑ, το καινούργιο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων αλλά και το εμβληματικό σχέδιο «Ελλάδα 2.0» του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θέτουν στο επίκεντρο τις ειδικές μορφές τουρισμού. Περισσότερα από 300 εκ. Ευρώ θα διατεθούν για την δημιουργία ή αναβάθμιση υποδομών, την απαραίτητη εκπαίδευση των ανθρώπων που απασχολούνται στον κλάδο αλλά και την υλοποίηση έργων προβολής με στόχο την προώθηση του εναλλακτικού τουρισμού. Ενδεικτικά, τα έργα που πρόκειται άμεσα να υλοποιήσει το Υπουργείο αφορούν την αναβάθμιση των τουριστικών μας λιμένων και μαρίνων, τον εκσυγχρονισμό χιονοδρομικών κέντρων και καταφυγίων, την αύξηση των καταδυτικών πάρκων που λειτουργούν στην χώρα μας αλλά και την σύγχρονη και άρτια κατάρτιση των ανθρώπων που στηρίζουν και βιώνουν την ελληνική φιλοξενία. Η ψηφιοποίηση είναι βασικό στοιχείο της νέας στρατηγικής και έχει σημαντικό μερίδιο στο ταμείο ανάκαμψης.
Παράλληλα, η συγκυρία απαιτεί την ένταση της εξωστρέφειας της χώρας μας και την εμβάθυνση ή και ανάπτυξη νέων σχέσεων σε διμερές επίπεδο. Στόχος είναι η αξιοποίηση κάθε ευκαιρίας που δίνεται για την προβολή της Ελλάδας διεθνώς, καθώς και η βελτίωση της στόχευσης σε κοινά και αγορές – παραδοσιακές ή και νέες – που παρουσιάζουν σημαντικές αναπτυξιακές προοπτικές. Στην φαρέτρα μας έχουμε ήδη πολύτιμες επιτυχίες του τελευταίου χρόνου, όπως η διεθνείς διακρίσεις της Θεσσαλονίκης και του Σουφλίου στο κομμάτι της γαστρονομίας και του αγροτουρισμού αντιστοίχως. Η συνέχεια οφείλει και πρόκειται να είναι ακόμη περισσότερο τολμηρή και διεκδικητική για την Ελλάδα.
Σαφώς, «κλειδί» για την επιτυχία του εγχειρήματος της πραγματικής ανάπτυξης του τουρισμού μας, και της ελληνικής οικονομίας κατ’ επέκταση, είναι η επιτυχής συνέργεια όλων των ενδιαφερομένων φορέων και η γόνιμη σύμπραξη του ιδιωτικού τομέα. Άλλωστε, θεμέλιο της τουριστικής βιομηχανίας είναι η ιδιωτική πρωτοβουλία. Από την άλλη, η αρμονική σύνθεση δυνάμεων, η υιοθέτηση κοινών στρατηγικών και πολιτικών, εμπεριέχονται εγγενώς στην έννοια της τουριστικής δραστηριότητας αποτελώντας αυτονόητες προϋποθέσεις του. Έχοντας τις δύο αυτές βασικές παραδοχές κατά νου, η ελληνική πολιτεία έχει ήδη προχωρήσει σε αναγκαίες εδώ και δεκαετίες τομές στο ρυθμιστικό πλαίσιο της χώρας μας. Ενδεικτική είναι η πρόσφατη θεσμοθέτηση των DMOs αλλά και τα νέα σήματα του Υπουργείου Τουρισμού για μονάδες πρωτογενούς παραγωγής επισκέψιμων για το κοινό, που θα συμβάλουν καταλυτικά στην πολυπόθητη διασύνδεση του αγροτικού τομέα με τον κόσμο της φιλοξενίας.

Για την χώρα μας, το στοίχημα της ανάπτυξης φέρνει στο προσκήνιο τον τουρισμό. Παρότι, αποτελεί έναν από τους κλάδους της οικονομίας μας που χτυπήθηκε πιο πολύ κατά την περίοδο της πανδημίας, την περίοδο της κρίσης αναδείχτηκε επίσης και σε έναν από τους πλέον ζωτικής σημασίας για την οικονομική ανάκαμψη παράγοντα.
Απέναντι στις πιο μεγάλες προκλήσεις δεν μπορούμε παρά να διατηρούμε την ψυχραιμία μας και την αποφασιστικότητά μας σε σχέση με την υπέρβαση της κρίσης. Πολύ περισσότερο, οφείλουμε να βλέπουμε πέρα από αυτήν, να αναγνωρίζουμε ή και να δημιουργούμε ευκαιρίες ανάπτυξης. Με αδιαπραγμάτευτη προσήλωση και πίστη στις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου, διακρίνουμε στις ειδικές μορφές τουρισμού μία ξεχωριστή ευκαιρία για την γόνιμη αξιοποίηση του πλήρους φάσματος της δυναμικής που έχουμε ως χώρα. Μία ευκαιρία για την εθνική ανασυγκρότηση επί τη βάση των αρχών της βιωσιμότητας και την επίτευξη πραγματικής αναπτυξιακής πορείας. Οφείλουμε να την εκμεταλλευτούμε με κάθε τρόπο και με ολοκληρωμένο σχέδιο, ως αρμόζει στον τόπο και τους ανθρώπους του.
Σοφία Ζαχαράκη, Υφυπουργός Τουρισμού: “Ειδικές Μορφές Τουρισμού – Μία εθνική ευκαιρία ανάκαμψης και ευημερίας” | Date: 17/03/2022 © Energizing Greece Magazine | 1st Edition March 2022 |
| 1st Edition Energizing Greece Magazine | March 2022 |
| Greece is the Destination, We are the Drivers |