Είναι πλέον γνωστό ότι στο βορειότερο άκρο της Ελλάδας, στον Νομό Έβρου, η πρωτεύουσα του σε όλες τις σχεδιαζόμενες γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή της Μεσογείου. Το όνομα της Αλεξανδρούπολης είναι πλέον γνωστό τοις πάσι, είτε κάποιος την έχει επισκεφτεί, είτε όχι.
Όλα όσα σχεδιάζονται για την Αλεξανδρούπολη, που ανακλαστικά αφορούν συνολικά τον Νομό Έβρου γεωγραφικά ή την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου διοικητικά, είναι εν πολλοίς γνωστά και σίγουρα ενδιαφέροντα αν και πλέον οι παροικούντες την περιοχή αδημονούμε για την ολοκλήρωση του σχεδιασμού.
Λέγεται πολύ συχνά -και συμφωνώ με αυτό- ότι η Αλεξανδρούπολη αποτελεί έναν γεωστρατηγικό κόμβο για την Ελλάδα, τη Μεσόγειο και την Ευρώπη εν γένει.
Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά αυτού του κόμβου και γιατί τον καθιστούν σημαντικό;
Εν αρχή είναι η γεωγραφική θέση. Η Αλεξανδρούπολη -και ο Έβρος- βρίσκονται σε ένα σταυροδρόμι γεωγραφικό, πολιτιστικό, πολιτισμικό που ενώνει δύο κόσμους: της Ευρώπης και της Ασίας. Δεν θέλω να δώσω πολιτικές διαστάσεις, όμως μιλώντας για σύνορα και δη με την Τουρκία δεν μπορώ να παραβλέψω την ανάγκη ύπαρξης «οχυρωματικών» έργων στην περιοχή.
Ίσως σε κάποιους να ακούγεται περίεργο, όμως η ενεργειακή αναβάθμιση της Αλεξανδρούπολης και του Έβρου, σίγουρα επιτελεί και έναν τέτοιο σκοπό και μάλιστα σε δύο επίπεδα. Πολύ πρόσφατα μπήκε σε τροχιά υλοποίησης η σύνδεση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στο δίκτυο διανομής φυσικού αερίου στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης και ο σχεδιασμός για τον Έβρο περιλαμβάνει τη μεταφορά του αερίου από την Αλεξανδρούπολη στην Ορεστιάδα μέσω ενός αγωγού που θα κατασκευαστεί παράλληλα με την συνοριογραμμή με διακλαδώσεις στις μεγάλες πόλεις που υπάρχουν στο μεσοδιάστημα. Αυτό το ενεργειακό έργο είναι ταυτόχρονα και οχυρωματικό. Ένας τόπος δεν οχυρώνεται μόνο με φυσικά εμπόδια. Ένας τόπος οχυρώνεται κυρίως από τους ανθρώπους που ζουν σε αυτόν και για τις παραμεθόριες περιοχές το κόστος της ενέργειας μπορεί να αποτελέσει ρυθμιστικό παράγοντα ακόμα και στο δημογραφικό ζήτημα το οποίο απασχολεί έντονα τον Έβρο και τη Θράκη γενικά.
Στη μεγάλη εικόνα, όμως, ο αγωγός στον οποίο προαναφέρθηκα είναι ένας μόνο από τους αγωγούς που διατρέχουν τον Έβρο, αποδίδοντας του οφέλη. Το κεντρικό hub, τον κεντρικό κόμβο, δημιουργούν ο αγωγός φυσικού αερίου TAP, η ένωση του με τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό IGB και ο συνδυασμός του με τον σταθμό μεταφόρτωσης υγροποιημένου φυσικού αερίου – το γνωστό σε όλους μας FSRU ή άλλως LNG.
Όλα αυτά μαζί ως σχεδιασμός και στο κοντινό μέλλον ως λειτουργικό σύμπλεγμα, θέτουν την Αλεξανδρούπολη στο επίκεντρο του ενεργειακού χάρτη, που διαμορφώνεται στη λεκάνη της Μεσογείου. Τρόπον τινά τη θωρακίζουν, αλλά ταυτόχρονα την καθιστούν πεδίο εφαρμογής επενδυτικών σχεδίων μεγάλου βεληνεκούς για τα οποία ,το υπό διαμόρφωση ενεργειακό περιβάλλον αποτελεί σημαντικό παράγοντα και προϋπόθεση.
Το σύμπλεγμα αυτό λειτουργεί και ως ασπίδα σε τυχόν επίβουλους των ελληνικών συνόρων, που δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι είναι και σύνορα της Ευρώπης.
Ταυτόχρονα όμως μετατρέπουν σταδιακά την Αλεξανδρούπολη σε ένα πανευρωπαϊκό -αν όχι παγκόσμιο- case study αφού μέσα σε αυτό το σύμπλεγμα η πόλη δύναται να λειτουργήσει ενεργειακά απαλλαγμένη ή έστω λιγότερο εξαρτώμενη από τις «παραδοσιακές» μορφές ενέργειας που αποδεδειγμένα πλέον είναι κοστοβόρες αλλά και με σημαντικά αρνητικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Δεν υποστηρίζω, φυσικά, ότι πρέπει να αφορίσουμε τις παραδοσιακές μορφές ενέργειας. Λέω όμως ότι πλέον έχει φτάσει η στιγμή που καλούμαστε να μελετήσουμε σοβαρά την ενεργειακή σκακιέρα που διαμορφώνεται ενώπιον μας και να «παίξουμε» έτσι ώστε να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο τις δυνατότητες που μας δίνει η κάθε μορφή ενέργειας, αλλά και τη μεγάλη δυνατότητα και ευκαιρία που μας δίνει ο συνδυασμός όλων των διαθέσιμων επιλογών.
Από το κάδρο που μελετάμε δεν πρέπει να εξαιρέσουμε και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, για τις οποίες η Αλεξανδρούπολη και ο Έβρος αποτελούν πρόσφορο έδαφος. Ήδη στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης λειτουργούν ενεργειακές κοινότητες και αιολικά πάρκα, με προοπτικές και δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης, όμως ειδικά σε ό,τι αφορά την αιολική ενέργεια, εκτιμώ ότι οι χειρισμοί όλων όσοι κατέχουν θεσμικό ρόλο θα πρέπει να είναι λεπτοί προκειμένου το ισχυρό πλεονέκτημα που δίνει αυτή η μορφή ενέργειας, να μην μετατραπεί σε μειονέκτημα για το περιβάλλον και τους ανθρώπους μας.
Κλείνοντας, θέλω να επιστρέψω και να επιμείνω στο σημείο εκείνο όπου χαρακτήρισα την Αλεξανδρούπολη ως ένα δυνάμει case study υπό το πρίσμα βέβαια του ενεργειακού κόμβου στον οποίο μετατρέπεται σταδιακά.
Νομίζω, ότι πλέον η εποχή των σχεδίων και του σχεδιασμού έχει παρέλθει καθώς τα σχέδια βρίσκονται σε τροχιά υλοποίησης. Επομένως εκτιμώ ότι οι προσπάθειες όλων μας πρέπει να επικεντρωθούν στην προβολή αυτού του case study που λέγεται «ενεργειακός κόμβος στην Αλεξανδρούπολη» και στην πρόσκληση ανθρώπων, ομάδων ερευνητικών και επενδυτικών, επιχειρηματικών ομίλων να το εξετάσουν, να το μελετήσουν και έτσι να διαχυθεί και να πολλαπλασιαστεί η ισχύς του ενεργειακού μετασχηματισμού στον οποίο υποβάλλεται η Αλεξανδρούπολη.
Παράλληλα, ας κάνουμε την πρωτεύουσα του Έβρου, αλλά και τον ίδιο τον Έβρο το σημείο αναφοράς στο νέο ενεργειακό τοπίο που ανοίγεται μπροστά μας.
Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω και την επικείμενη αναβάθμιση του Λιμένα της Αλεξανδρούπολης, μετά την ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησής του. Η αναβάθμιση αυτή, συμβάλλει τα μέγιστα στην διαμόρφωση του νέου προφίλ της Αλεξανδρούπολης (και του Έβρου), και να την καταστήσει ακόμη πιο ελκυστικό πόλο επενδύσεων, που μπορεί να έχουν και ενεργειακό προφίλ.
Χριστόδουλος Τοψίδης, Πρόεδρος Επιμελητηρίου Έβρου: Η «καλή ενέργεια» του Έβρου και η μετάβαση στη νέα εποχή | Date: 15/02/2022 © Energizing Greece Magazine | 1st Edition March 2022 |
| 1st Edition Energizing Greece Magazine | March 2022 |
| Regions of Greece |
